ចិន ឥណ្ឌា តានតឹងយោធា

1. ឥណ្ឌា ចិន៖ ថ្ងៃទី ១៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០២០ កងការពារព្រំដែនប្រទេសទាំងពី ផ្ទុះអាវុធដាក់គ្នា ខាងទ័ពឥណ្ឌា ពលី ០៣​ នាក់។ 3 Indian soldiers killed in clashes on Chinese border - New Delh ក្នុងជម្លោះចិន ឥណ្ឌានេះ ទ័ពឥណ្ឌាស្លាប់កើនដល់ ២០ នាក់ ចំណែកខាងចិន ទាំងស្លាប់និងរបួស ៤៣នាក់។ តួរលេខអ្នករបួសខាងទ័ពឥណ្ឌា មិនទាន់ដឹង៕
2. វិបត្តិ ចិន ឥណ្ឌា៖ សារបាននៃរឿង ពីដើម អគ្លេសដាក់អាណានិគមលើ ឥណ្ឌា India និង ប្រទេសទីបេ Tibet ។ ក្រោយមក អគ្លេសដកចេញ ជំនួសដោយ អាមេរិកគ្រប់គ្រង ឥណ្ឌា ចំណែកចិនគ្រប់គ្រងទីបេ។ ប្រទេសតូចៗជាចំណុះមួយចំនួន មិនទៅជាមួយឥណ្ឌា ក័មិនទៅជាមួយចិន នៅកណ្តាល គេហៅតំបន់ កាស្មៀរ។ ដោយសារ ស្ថានភាពបែបនេះ ប្រទេសដូចជា Ladakh គឺមួយផ្នែកគ្រប់គ្រងដោយចិន មួយផ្នែកទៀតដោយឥណ្ឌា។ ជម្លោះផ្នែកយោធាកាលពីម្សិល គឺទ័ពឥណ្ឌា លបលួចឆ្លងខ្សែព្រំដែន Line of control (LOC) ចូលទៅខាងចិន។ ខាងឥណ្ឌាថា ជាទឹកដីខ្លួន ព្រោះអគ្លេសទុកឲ្យ ចំណែកចិនថាជាទឹកដីខ្លួន ព្រោះ ទីបេ ​និង អាមេរិក ទុកឲ្យចឹងដែរ។ មូលហេតុនៃជម្លោះប្រដាបអាវុធ៖ ខាងឥណ្ឌាវិភាគថា មកពី ឥណ្ឌា បានងាកទៅរកចងចម្ព័ន្ធយោធាជាមួយ អាមេរិកកាំង
3. នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ឥណ្ឌាវិភាគថា ទ័ពចិនខ្លាំងអាចគ្រប់គ្រងសមុទ្រចិនខាងត្បូង បង្រ្កាប ក្រុង ហ្សាកាតា ចំណែក ហ្សាកាតាថា គេគ្មានតំបន់ជំលោះជាមួយចិនទេ។ ឥណ្ឌូនេស៊ីមានព្រំដែនទឹក ១៥០០ គម ជាមួយខ្សែទឹកចិន (nine dots) ដូច្នេះ ឥណ្ឌូនេស៊ីគ្មានបញ្ហាជាមួយចិន ដោយសារ ឥណ្ឌូនេស៊ីមិនបាន ចាប់ដៃជាមួយ អាមេរិកកាំង
4. ករណីប្រទេស ហ្វីលីពីន គ្មានជំលោះយោធាជាមួយចិនរឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ទោះជាធ្លាប់មានប្រវត្តិជម្លោះរ៉ារៃជាយូរក្តី ដោយសារ ហ្វីលីពីន គ្មានចំណងយោធាជាមួយ អាមេរិកកាំង។
5. Why has China precipitated a fresh military crisis with India in eastern Ladakh? Among the many explanations making the rounds in Delhi, there is always the easy and attractive one — it’s all about America. Delhi has incurred Beijing’s wrath by moving closer to Washington, goes the argument. India’s renewed enthusiasm for the US-led Quad, it is said, is encouraging China to teach a lesson to Delhi.