- ឯកសារ ភូមិសាស្រ្ត ខេត្ត កំពត
- ភូមិសាស្រ្ត ខេត្ត កែប
- ប្រវត្តិ ព្រែកជីក វិញ តេ (ដាំក្បាល តែ អុង)
- វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ហ្វូណន
- ភូមិសាស្រ្តព្រែកជីកហ្វូន
ដោយសារ កម្ពុជា មានគម្រោងដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទន្លេចំនួន ២៣ គម្រោង ដែលក្នុងនោះ មានគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន តេជោ ផងដែរ ហើយគម្រោងនេះ រងការរិះគន់ថា " ខូចបរិស្ថាន ខូចអេកូឡូហ្សូ អាចឲ្យនាវាដឹកយន្តហោះចិនចូលមក កម្ពុជា និង អាចនាំនាវាចម្បាំងចិន ចូលមកកម្ពុជា បង្ករសង្រ្គាមជាមួយ វៀតណាម និង សហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម ថែមទាំងមានជំលោះការទូតជាមួយ វៀតណាមផងនោះ ទើបបានទំព័រនេះ ជម្រុញឲ្យមានការសិក្សា វិភាគ លើវិស្វកម្មព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ជាគោល ថាវាបង្គរគ្រោះថ្នាក់មែនដែរទេ?
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក គឺជាការពិនិត្យត្រួសៗអំពី ប្រវត្តិនៃការជីកព្រែកធំៗ ដូចជា ព្រែកជីក ស៊ុយអេ ឆ្នាំ ១៨០០ នៅ អេហ្សីប ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាបុរាណរបស់ បារាំង និង ព្រែកជីកសម័យទំនើបនៅ ប៉ាណាមា Panama ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាទំនើប ឆ្នាំ ១៩១៣ ដោយក្រុមអ្នកវិជ្ជាសាស្រ្ត សហរដ្ឋអាមេរិក និង សាងសង់ដោយ ក្រុមហ៊ុនបារាំងដដែល។
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក នេះដែរ វិភាគអំពី ទ្រឹស្តីផ្សេងៗជាច្រើន រួមទាំងតម្លៃ និង ការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយរបស់ អ្នកនយោបាយ មេដឹកនាំរដ្ឋ ដោយសំអាងលើ បច្ចេកវិជ្ជា-- ដូចជា ទ្រឹស្តីនៃការ ជីកព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ដែល ភ្ជាប់មហាសមុទ្រអាត្លង់ទីច Atlantic ជម្រៅទឹក ៤១ មែត្រ ជាមួយ មហាសមុទ្រ ប៉ាស៊ីហ្វិក Pacific Ocean ជម្រៅទឹក ៤៥ មែត្រ ចណែក ជួរភ្នំ ប្រវែង ៩០ គម គឺមាន កំពស់ដល់ទៅ ៨៥ មែត្រ លើនីវូ ទឹកសមុទ្រ។ តាមទ្រឹស្តី វិស្វកម្មយោធា គេអាចប្រើ គ្រឿងផ្ទះ បំផ្ទុះដើម្បីបើកផ្លូវទឹក ដោយមានរយៈពេលខ្លី និងមានតម្លៃថោក តែធ្វើបែបនេះ នាំឲ្យមានការលំបាក់ភ្នំ ដែលកំពស់ រាប់រយមែត្រ អាចនឹងបង្ករជា មហន្តរាយផងដែរ។
ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោកម្ពុជា
ស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា មានមនុស្សស្លាប់ ២៥,៦០០ នាក់ ដែលភាគច្រើនស្លាប់ដោយសារតែ ជម្ងឺគ្រុនចាញ់ ព្រោះជា តំបន់ភ្នំខ្ពស់ ព្រៃឈើក្រាស់។ នេះជា មេរៀន ដែលប្រទេសនានា អាច ធ្វើការបំភ័យដើម្បីរារាំងការជីកព្រែកហ្វូណនតេជោ នៅកម្ពុជា។
ការចំណាយលើព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា មានតម្លៃ ៤៣ លានដុល្លា នៅជំនាន់នោះ ដែលវាជា ពត៍មានមួយ សម្រាប់ បក្ស ក្រុមប្រឆាំង ឬ ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា កេងចំណេញផ្នែកនយោបាយ បំណងរារាំង ការសម្រេចចិត្តជីកព្រែកជីកហ្វូណន នៅកម្ពុជា ដែលអនុវត្តន៍តាមបែប BOT គ្រាដែល ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ធ្វើឡើងដោយដំបូង ប្រទេសបារាំង ឆ្នាំ ១៨៨៣ ក្រោយមក សហរដ្ឋអាមេរិក ទទួលបន្ទុកជំនួសបារាំង លើការចំណាយនានា ដែលបារាំងបានចំណាយកន្លងទៅ ប្រមាណជា ២ លានដុល្លា ក្រោយ ការធ្វើប្រតិបត្តិការបានមួយរយៈ ទើបមានសន្ធិសញ្ញា ប្រគល់ ព្រែកជីកនេះ ឲ្យទៅ ប្រទេស ប៉ាណាម៉ា។
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ កម្ពុជា វៀតណាម៖ វៀតណាម និង អាមេរិក ប្រកាសជាចំហរ ប្រឆាំងជាមួយ គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន តេជោ ក្នុង មូលហេតុ ការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ចិន អាមេរិក ខណៈដែលវៀតណាម ជាកូនជឹងរបស់ អាមេរិក។
ផែនទី កំពង់ផែទន្លេនៅកម្ពុជា
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក គឺជាការពិនិត្យត្រួសៗអំពី ប្រវត្តិនៃការជីកព្រែកធំៗ ដូចជា ព្រែកជីក ស៊ុយអេ ឆ្នាំ ១៨០០ នៅ អេហ្សីប ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាបុរាណរបស់ បារាំង និង ព្រែកជីកសម័យទំនើបនៅ ប៉ាណាមា Panama ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាទំនើប ឆ្នាំ ១៩១៣ ដោយក្រុមអ្នកវិជ្ជាសាស្រ្ត សហរដ្ឋអាមេរិក និង សាងសង់ដោយ ក្រុមហ៊ុនបារាំងដដែល។
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា មានមនុស្សស្លាប់ ២៥,៦០០ នាក់ ដែលភាគច្រើនស្លាប់ដោយសារតែ ជម្ងឺគ្រុនចាញ់ ព្រោះជា តំបន់ភ្នំខ្ពស់ ព្រៃឈើក្រាស់។ នេះជា មេរៀន ដែលប្រទេសនានា អាច ធ្វើការបំភ័យដើម្បីរារាំងការជីកព្រែកហ្វូណនតេជោ នៅកម្ពុជា។
ការចំណាយលើព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា មានតម្លៃ ៤៣ លានដុល្លា នៅជំនាន់នោះ ដែលវាជា ពត៍មានមួយ សម្រាប់ បក្ស ក្រុមប្រឆាំង ឬ ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា កេងចំណេញផ្នែកនយោបាយ បំណងរារាំង ការសម្រេចចិត្តជីកព្រែកជីកហ្វូណន នៅកម្ពុជា ដែលអនុវត្តន៍តាមបែប BOT គ្រាដែល ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ធ្វើឡើងដោយដំបូង ប្រទេសបារាំង ឆ្នាំ ១៨៨៣ ក្រោយមក សហរដ្ឋអាមេរិក ទទួលបន្ទុកជំនួសបារាំង លើការចំណាយនានា ដែលបារាំងបានចំណាយកន្លងទៅ ប្រមាណជា ២ លានដុល្លា ក្រោយ ការធ្វើប្រតិបត្តិការបានមួយរយៈ ទើបមានសន្ធិសញ្ញា ប្រគល់ ព្រែកជីកនេះ ឲ្យទៅ ប្រទេស ប៉ាណាម៉ា។ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ចំនួនបរិមាណទឹក មិនត្រូវការច្រើន ដែលនាំឲ្យមាន កង្វះខាតទឹក ឬ ខូចបរិស្ថាន អេកូឡូហ្សីឡើយ ដោយសារ មានទ្វារទឹក បិទបើក ការពារការហូរចូលនៃទឹកប្រៃ ចូលមកក្នុងដីតំបន់ លំនៅដ្ឋានរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋ។ ទ្វារទឹក មាន ០២ ខ្សែរសម្រាប់ នាវាចូល និង វានាចេញ។
.png)
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក តាមទ្រឹស្តីបច្ចេកទេសវិស្វកម្មនេះ គេអាច ឲ្យនាវា ឡើងធ្វើនាវាចរនៅលើ ភ្នំ បានដោយការ កសាងវិស្វកម្មសំណង់ភ្ជាប់ទ្វារទឹក ដូចជា មហាសមុទ្រ អាត្លង់ទិច មានជម្រៅទឹក ដក ៤១ មែត្រ ចំណែក នៅលើផ្ទៃ មានកំពស់ ៤០ មែត្រ នឹង នៅលើភ្នំ មានកំពស់ ជាង ១០០ មែត្រ ដូច្នេះ វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ត្រូវ កសាងទ្វារទឹក ដើម្បីឲ្យវីនូទឹកសមុទ្រឡើងដល់ នីវូទឹកលើផ្ទៃដី គឺ មានច្រកចូល Entrance ពេលនោះ នាវាបើកចូលមកតាមផ្លូវ បន្ទាប់ មានទ្វារទឹក ទី ១ បិទពីខាងក្រោយ កប៉ាល់ចំណុះ ៥០០០ តោន នោះ រួច មានចរន្តទឹក បញ្ជូលមកក្នុង អាងទឹកដែលជា ផ្លូវនាវាចរនោះ កប៉ាល់នោះ អណ្តែតឡើងភ្លាមៗ រហូតដល់កម្រិតមួយ ដែល ចរន្តទឹកជាប់គ្នា Joint Water Level រួចហើយទ្វារទឹកខាងមុខ របើកជាស្វ័យប្រវត្តិ ចំណែក កប៉ាល់ ប់កទៅមុខជាធម្មតា...
.jpg)
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ៖ ការៀបអាងទឹក ៣ ដើម្បី បង្ហូរទឹកចូលផ្លូវនាវាចរ កាត់បន្ថយការចំណាយ លើការបូមទឹកចូល។
.jpg)
វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក គំនូសបំព្រួយភារកិច្ច ស្ថាបត្យកម្ម និង វិស្វកម្ម
ការដឹកជញ្ជូនតាមដងទន្លេនៅកម្ពុជា
ការដឹកជញ្ជូនតាមដងទន្លេនៅកម្ពុជា
ផែនទី កំពង់ផែទន្លេបិទ កំពង់ចាម
ផែនទីកំពង់ផែ ក្រុងក្រចេះ
ផែនទី ទីតាំងកំពង់ផែសមុទ្រកម្ពុជា
កំពង់ផែស្វ័យតក្រុងភ្នំពេញ
សមរង្សី ប្រឆាំងគំរោងស្ថាបនាព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដោយសារគាំទ្រគោលនយោបាយ អាមេរិកកាំង ដែល បាន និង កំពុង គាំទ្រ ចលនារំដោះជាតិ ចម្ប៉ា ព្រោះចលនារំដោះជាតិចម្ប៉ា FURO កាន់សាសនាគ្រឹស្តិដូច អាមេរិកកាំង បារាំង ដែរ
ផែនទី ទីតាំង ចលនារំដោះជាតិ ចម្ប៉ា នៅប្រទេស វៀតណាម
ផែនទី កំពង់ផែទន្លេបិទ កំពង់ចាម
អ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងបារម្ភថា ចិនអាចឆ្លៀតឱកាសយកកម្ពុជាធ្វើជាទីផ្សារលក់ផលិតផល
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងត្រូវការចិន ឱ្យធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិននិងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសបន្ថែមទៀត នៅតាមតំបន់នានាក្នុងប្រទេស។ ក៏ប៉ុន្តែគោលការណ៍នេះ បែរជាធ្វើឱ្យអ្នកនយោបាយមកពីគណបក្សប្រឆាំងមានការព្រួយបារម្ភទៅវិញ។
អ្នកនយោបាយមកពីគណបក្សប្រឆាំងបង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា ចិនអាចមានប្រៀបនិងឆ្លៀតឱកាសយកប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើជាទីផ្សារសម្រាប់លក់ផលិតផលទំនិញរបស់ខ្លួន ខណៈដែលកម្ពុជាមិនមានផលិតផលអ្វីច្រើន សម្រាប់នាំចេញទៅកាន់ចិនវិញទេនោះ។
អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន មានប្រសាសន៍ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ស្នើឱ្យចិនបង្កើនពាណិជ្ជកម្មសេរី និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកម្ពុជា-ចិនថែមទៀត គឺជារឿងល្អ សម្រាប់ពង្រីកពាណិជ្ជកម្មសេរី ឱ្យមានទំហំកាន់តែធំជាងមុន ព្រមទាំងបង្កើតការងារជូនប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យបានកាន់តែច្រើន។
ប៉ុន្តែលោក អ៊ុំ សំអាន ថា អ្វីដែលលោកព្រួយបារម្ភ គឺខ្លាចក្រែងតែចិនមានប្រៀបលើកម្ពុជា និងអាចឆ្លៀតឱកាសយកកម្ពុជា ធ្វើជាទីផ្សារលក់ផលិតផលរបស់ខ្លួន ខណៈដែលកម្ពុជាមិនមានផលិតផលច្រើន សម្រាប់នាំចេញទៅកាន់ប្រទេសចិនឱ្យបានចំនួនប្រហាក់ប្រហែលគ្នាវិញនោះ។
លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «ប៉ុន្តែផលិតផលរបស់កម្ពុជា នាំចេញទៅចិនមិនបានច្រើនទេ។ វាមិនបានបង្កើនផលិតផលក្នុងស្រុករបស់កម្ពុជាទេ ផ្ទុយទៅវិញគ្រាន់តែជាទីផ្សារសម្រាប់ចិនលក់ផលិតផលរបស់ខ្លួន នេះជារឿងមួយដែលយើងបារម្ភ។ រឿងមួយទៀតក្នុងការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរី និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកម្ពុជា-ចិននេះ ក៏អាចធ្វើឱ្យកម្ពុជាលង់ក្នុងបំណុលរបស់ចិន អាចផុងខ្លួននៅក្នុងភូមិសាស្ត្រនយោបាយផងដែរ។ ចិនអាចយកកម្ពុជា ជាកូនអុករបស់ខ្លួន ដែលចិនចង់ពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់គេ ទៅក្នុងពិភពលោក»។
ការព្រួយបារម្ភរបស់អ្នកនយោបាយប្រឆាំងដូចនេះ កើតមានបន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានស្នើសុំឱ្យភាគីចិន ពិនិត្យលទ្ធភាពក្នុងការជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ បង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិននិងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសនៅកម្ពុជាបន្ថែមទៀត ។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានស្នើសុំបែបនេះក្នុងពេលជួបពិភាក្សា ជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី (Wang Yi) កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមេសា កន្លងទៅ។
តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស គឺជាតំបន់ដែលមានទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រត្រៀមរួចជាស្រេច សម្រាប់អាជីវកម្មនិងការវិនិយោគ ដោយរួមមានទាំងភាពងាយស្រួលនៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូន ដែលអាចនឹងទាក់ទាញការវិនិយោគព្រមទាំងបង្កើតកន្លែងការងារជូនប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យមានការងារធ្វើផង។
ទោះបីជាយ៉ាងណា វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអនុប្រធានទីមួយនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា(CDC)លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី២៤ មេសា ដោយសារលោកមិនទទួលទូរស័ព្ទ។
តាមឯកសារ ស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការទិន្នន័យ អំពីការអភិវឌ្ឍ (Open Development Cambodia ឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជាមានតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសចំនួន៤៦ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តព្រះសីហនុ ខេត្តកោះកុង ខេត្តកំពត ខេត្តស្វាយរៀង និងនៅតំបន់ប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ជាដើម។
ចំណែក កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន និងកិច្ចព្រមព្រៀង អ័រសឹប (RCEP)វិញគឺ ចូលជាធរមានតាំងពីថ្ងៃទី១ ខែមករាឆ្នាំ២០២២។ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី កម្ពុជា-ចិននេះ មិនត្រឹមតែលើកលែងពន្ធ លើផលិតផលនាំចេញប៉ុណ្ណោះទេ គឺថែមទាំងគ្របដណ្តប់លើវិស័យជាច្រើនទៀត ដូចជាផ្នែកសេវាកម្ម វិនិយោគ កិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម ការលុបបំបាត់របាំងមិនមែនពន្ធគយជាដើម។
តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជានិងចិន កម្ពុជាធ្លាប់បានអះអាងថា នឹងនាំផលិតផលជាង៣៤០មុខ ទៅកាន់ប្រទេសចិន។ ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាបានកំណត់ទំនិញដែលមានសក្ដានុពលចំនួន ១០មុខដូចជា៖ ស្រូវ អង្ករ ដំឡូងមី ចេក ផ្លែមៀនប៉ៃលិន ស្វាយ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី សាច់សត្វ ជ័រកៅស៊ូ ម្នាស់និងម្រេច ដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍ ឱ្យបានកាន់តែច្រើនពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិននេះ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិតនិងការសិក្សាស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ មានប្រសាសន៍ថា ការជំរុញឱ្យបរទេសមកវិនិយោគនៅកម្ពុជាឱ្យបានច្រើន គឺជារឿងល្អ ក្នុងការបង្កើតការងារជូនប្រជាពលរដ្ឋ ប្រសិនបើការជំរុញវិនិយោគទាំងនោះ មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនិងរបៀបវារៈនយោបាយទេ។
លោក សេក សុជាតិ បញ្ជាក់ទៀតថា រាល់ការវិនិយោគបរទេស រួមទាំងចិនផងសុទ្ធតែល្អ ឱ្យតែការវិនិយោគទាំងនោះ មានភាពស្មោះត្រង់ មិនរំលោភច្បាប់កម្ពុជា មិនប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយនិងមិនធ្វើបាបកម្មករ កម្មការិនីនៅតាមកន្លែងធ្វើការ។
លោក សេក សុជាតិ៖ «តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកម្ពុជា តែងតែផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ច្រើន។ ទី១ផ្ដល់ចំណូលសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសយុវជនមានការងារធ្វើ ហើយក៏អាចកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅកម្ពុជាបានច្រើនដែរ។ អ្វីដែលព្រួយបារម្ភគឺទាក់ទងជាមួយនឹងការគាបសង្កត់ ឬក៏ការបើកសិទ្ធិឱ្យវិនិយោគបរទេស មកធ្វើការដាក់ទុនដោយបំពានមកលើច្បាប់ការងារ ហើយមានការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ ដែលធ្វើបាបឬក៏ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដល់កម្មករ កម្មការិនីរបស់យើង។ នេះគឺជាបញ្ហាដែលយើងមើលឃើញថា មិនគួរឱ្យកើតមានទេ បើសិនជានករណីបែបនេះកើតឡើងមែននោះ»។
អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយ តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍និងប៉ាស៊ីហ្វិក លោក សេង វណ្ណលី យល់ឃើញប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះថា កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា និងចិន បានចូលជាធរមានទៅហើយ ក៏ប៉ុន្តែទំហំពាណិជ្ជកម្ម ដែលមាននៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មនោះ នៅមានកម្រិត។
លោក សេង វណ្ណលី បញ្ជាក់ទៀតថា ការជំរុញបង្កើនតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស នៅកម្ពុជា គឺវានឹងមានផលប្រយោជន៍ ដោយកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការវិនិយោគកើនឡើង ក៏ប៉ុន្តែលោកព្រួយបារម្ភអំពីការគ្មានគណនេយ្យភាព និងតម្លាភាព ចំពោះការត្រួតពិនិត្យទៅលើពាណិជ្ជកម្មសេរី និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសទាំងនោះ។
លោក សេង វណ្ណលី៖ «ដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការបើកបន្ថែមនូវតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសរបស់ចិនកាន់តែច្រើន ហើយដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍ជាទ្រង់ទ្រាយ Macro ឬក៏Micro សេដ្ឋកិច្ចក៏ដោយ គឺកម្ពុជាគួរតែពង្រឹងការគ្រប់គ្រងទិន្នន័យ ក៏ដូចជាការបើកទូលំទូលាយឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាស្ថាប័នឯករាជ្យផ្សេងៗ អាចចូលទៅជួយត្រួតពិនិត្យរដ្ឋាភិបាលបាន។ បើមិនដូច្នេះទេ ខ្ញុំគិតថាការបើកតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសហ្នឹង វាបានត្រឹមតែផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់អ្នកដែលមានឥទ្ធិពលក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងនៃអ្នកដែលមានឥទ្ធិពលដែលរកស៊ីជាមួយក្រុមហ៊ុន»។
លោក អ៊ុំ សំអាន មើលឃើញថា បើទោះបីជាបច្ចុប្បន្ននេះចិនបានមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា ក្នុងចំនួនច្រើនក្តី ក៏ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនចិនភាគច្រើនមិនសូវគោរពច្បាប់ការងារទេ គឺច្រើនតែរំលោភបំពានលើសិទ្ធិកម្មករ។
ផែនទីខ្សែព្រំដែនសម័យព្រះបាទអអង្គឌួងនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាមួយ បាសាក់កូសាំងស៊ីន
លោក អ៊ុំ សំអាន យល់ថា ប្រសិនបើកម្ពុជាមានតែអ្នកវិនិយោគ និងទីពឹងសេដ្ឋកិច្ចតែលើប្រទេសចិនមួយ គឺវាមិនល្អទេ ។ កម្ពុជាគួរតែវិលត្រឡប់មករកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ឱ្យប្រសើរឡើងវិញ ដើម្បីទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគពីប្រទេសលោកសេរី ឱ្យកាន់តែធំជាងមុន នោះទើបធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើន និងមានស្ថិរភាព៕
ផែនទី ចម្ងាយផ្លូវនាវាចរណ៍នៃគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ
ដោយ បឿន ចាន់ប៊ន អនុបណ្ឌិតគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ MBA
សង្រ្គាមព្រែកជីក៖ ឆ្នាំ ១៩០៤ ព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា ត្រូវបាន ជីកជាផ្លូវការក្រោយជំលោះប្រមាណ ១០០ ឆ្នាំ រវាង មហាអំណាចនានាផង និង ដោយសារមាន ការរីកចម្រើនផ្នែក វិស្វកម្មព្រែកជីក។ អាមេរិក មានអ្នកប្រាជ្ង រួមជាមួយ បារាំង ក្នុងការ ស្ថាបនាទ្រឹស្តីវិស្វកម្មព្រែកជីក ដែល គេអាច យក នាវា បើកបរនៅលើ ភ្នំបាន ព្រោះ វិស្វកម្មសំណង់ទ្វារទឹក។ ដោយសំអាងជោគជ័យមួយនេះ កងទ័ពអាមេរិក អគ្លេស និង បារាំង បានបើកប្រតិបត្តិសឹកធ្វើសង្រ្គាមនៅ កម្ពុជា វៀតណាម ឡាវ ទសវត្សទី ៦០ ដើម្បី រារាំង ផែនការ ចិន ដែល ស្ថាបនា ផ្លូវនាវាចរ តាម ដងទន្លេមេគង្គ Mekong . ដើម្បីផែនការនេះ សង្រ្គាមនៅ ឌៀនបៀនភូ សង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនទី១, ទី២ និង ទី ៣ បានផ្ទូះឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ ឆ្នាំ ២០១៩ អាមេរិក បានរារាំង វាក់សាំងកូវីដ ១៩ មិនឲ្យចូលតំបន់ ទន្លេមេគង្គ តែ កម្ពុជាជំនះ យក វាក់សាំងចិនដើម្បីសង្រ្គាះ ប្រជាជនកម្ពុជា។ ឆ្នាំ ២០២៣ និង ២០២៤ នេះ អាមេរិក រួមជាមួយ វៀតណាម ក៍ប្រកាសជំទាស់ ផែនការ កសាងព្រែកជីក ហ្វូណន តេជោ ដើម្បី ដើម្បី អាមេរិក បក្សសង្រ្គោះជាតិ សម រង្សី កឹមសុខា វៀតណាម មានឪកាស បង្កើតរដ្ឋចម្ប៉ាឡើងវិញ នៅលើទឹកដី លាវ និង កម្ពុជា ៕
No comments:
Post a Comment