Monday, April 22, 2024

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក

  1. ឯកសារពាក់ព័ន្ធ រួមមាន
    1. ប្រវត្តិខេត្ត ទឹកខ្មៅ
    2. រដ្ឋបាល ភូមិសាស្រ្ត ខេត្ត កណ្តាល
    3. ព្រំដែន ខេត្ត កណ្តាល
    4. ព្រែកជីក ហ្វូណនតេជោ បរិបទ នយោបាយ
    5. ព្រែកជីក ហ្វូណនតេជោ បរិបទ បច្ចេកទេស
    6. វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ( ប៉ាណាម៉ា ព្រែកជីក ចិន ព្រែកជីក ស៊ុយអេ)
    7. កំពង់ផែ កំពត (ផែ ព្រះអង្គឌួង)
    8. ព្រលានយន្តហោះ ភ្នំពេញថ្មី
    9. ក្រុងតាខ្មៅ
    10. ក្រុងអរិយក្សត្រ
    11. ក្រុងសំពៅពូន
    12. ទេចរ ខេត្ត កណ្តាល
    13. ប្រវត្តិព្រែកជីក វិញតេ
ដោយសារ កម្ពុជា មានគម្រោងដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទន្លេចំនួន ២៣ គម្រោង ដែលក្នុងនោះ មានគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន តេជោ ផងដែរ ហើយគម្រោងនេះ រងការរិះគន់ថា " ខូចបរិស្ថាន ខូចអេកូឡូហ្សូ អាចឲ្យនាវាដឹកយន្តហោះចិនចូលមក កម្ពុជា និង អាចនាំនាវាចម្បាំងចិន ចូលមកកម្ពុជា បង្ករសង្រ្គាមជាមួយ វៀតណាម និង សហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម ថែមទាំងមានជំលោះការទូតជាមួយ វៀតណាមផងនោះ ទើបបានទំព័រនេះ ជម្រុញឲ្យមានការសិក្សា វិភាគ លើវិស្វកម្មព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ជាគោល ថាវាបង្គរគ្រោះថ្នាក់មែនដែរទេ?


វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក គឺជាការពិនិត្យត្រួសៗអំពី ប្រវត្តិនៃការជីកព្រែកធំៗ ដូចជា ព្រែកជីក ស៊ុយអេ ឆ្នាំ ១៨០០ នៅ អេហ្សីប ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាបុរាណរបស់ បារាំង និង ព្រែកជីកសម័យទំនើបនៅ ប៉ាណាមា Panama ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាទំនើប ឆ្នាំ ១៩១៣ ដោយក្រុមអ្នកវិជ្ជាសាស្រ្ត សហរដ្ឋអាមេរិក និង សាងសង់ដោយ ក្រុមហ៊ុនបារាំងដដែល។

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក នេះដែរ វិភាគអំពី ទ្រឹស្តីផ្សេងៗជាច្រើន រួមទាំងតម្លៃ និង ការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយរបស់ អ្នកនយោបាយ មេដឹកនាំរដ្ឋ ដោយសំអាងលើ បច្ចេកវិជ្ជា-- ដូចជា ទ្រឹស្តីនៃការ ជីកព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ដែល ភ្ជាប់មហាសមុទ្រអាត្លង់ទីច Atlantic ជម្រៅទឹក ៤១ មែត្រ ជាមួយ មហាសមុទ្រ ប៉ាស៊ីហ្វិក Pacific Ocean ជម្រៅទឹក ៤៥ មែត្រ ចណែក ជួរភ្នំ ប្រវែង ៩០ គម គឺមាន កំពស់ដល់ទៅ ៨៥ មែត្រ លើនីវូ ទឹកសមុទ្រ។ តាមទ្រឹស្តី វិស្វកម្មយោធា គេអាចប្រើ គ្រឿងផ្ទះ បំផ្ទុះដើម្បីបើកផ្លូវទឹក ដោយមានរយៈពេលខ្លី និងមានតម្លៃថោក តែធ្វើបែបនេះ នាំឲ្យមានការលំបាក់ភ្នំ ដែលកំពស់ រាប់រយមែត្រ អាចនឹងបង្ករជា មហន្តរាយផងដែរ។

ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោកម្ពុជា

ស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា មានមនុស្សស្លាប់ ២៥,៦០០ នាក់ ដែលភាគច្រើនស្លាប់ដោយសារតែ ជម្ងឺគ្រុនចាញ់ ព្រោះជា តំបន់ភ្នំខ្ពស់ ព្រៃឈើក្រាស់។ នេះជា មេរៀន ដែលប្រទេសនានា អាច ធ្វើការបំភ័យដើម្បីរារាំងការជីកព្រែកហ្វូណនតេជោ នៅកម្ពុជា។

ការចំណាយលើព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា មានតម្លៃ ៤៣ លានដុល្លា នៅជំនាន់នោះ ដែលវាជា ពត៍មានមួយ សម្រាប់ បក្ស ក្រុមប្រឆាំង ឬ ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា កេងចំណេញផ្នែកនយោបាយ បំណងរារាំង ការសម្រេចចិត្តជីកព្រែកជីកហ្វូណន នៅកម្ពុជា ដែលអនុវត្តន៍តាមបែប BOT គ្រាដែល ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ធ្វើឡើងដោយដំបូង ប្រទេសបារាំង ឆ្នាំ ១៨៨៣ ក្រោយមក សហរដ្ឋអាមេរិក ទទួលបន្ទុកជំនួសបារាំង លើការចំណាយនានា ដែលបារាំងបានចំណាយកន្លងទៅ ប្រមាណជា ២ លានដុល្លា ក្រោយ ការធ្វើប្រតិបត្តិការបានមួយរយៈ ទើបមានសន្ធិសញ្ញា ប្រគល់ ព្រែកជីកនេះ ឲ្យទៅ ប្រទេស ប៉ាណាម៉ា។
ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ កម្ពុជា វៀតណាម៖ វៀតណាម និង អាមេរិក ប្រកាសជាចំហរ ប្រឆាំងជាមួយ គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន តេជោ​ ក្នុង​ មូលហេតុ ការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ចិន អាមេរិក ខណៈដែលវៀតណាម ជាកូនជឹងរបស់ អាមេរិក។

ផែនទី កំពង់ផែទន្លេនៅកម្ពុជា


ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា

ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា


ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក គឺជាការពិនិត្យត្រួសៗអំពី ប្រវត្តិនៃការជីកព្រែកធំៗ ដូចជា ព្រែកជីក ស៊ុយអេ ឆ្នាំ ១៨០០ នៅ អេហ្សីប ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាបុរាណរបស់ បារាំង និង ព្រែកជីកសម័យទំនើបនៅ ប៉ាណាមា Panama ដែលប្រើបច្ចេកវិជ្ជាទំនើប ឆ្នាំ ១៩១៣ ដោយក្រុមអ្នកវិជ្ជាសាស្រ្ត សហរដ្ឋអាមេរិក និង សាងសង់ដោយ ក្រុមហ៊ុនបារាំងដដែល។

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា មានមនុស្សស្លាប់ ២៥,៦០០ នាក់ ដែលភាគច្រើនស្លាប់ដោយសារតែ ជម្ងឺគ្រុនចាញ់ ព្រោះជា តំបន់ភ្នំខ្ពស់ ព្រៃឈើក្រាស់។ នេះជា មេរៀន ដែលប្រទេសនានា អាច ធ្វើការបំភ័យដើម្បីរារាំងការជីកព្រែកហ្វូណនតេជោ នៅកម្ពុជា។

ការចំណាយលើព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា មានតម្លៃ ៤៣ លានដុល្លា នៅជំនាន់នោះ ដែលវាជា ពត៍មានមួយ សម្រាប់ បក្ស ក្រុមប្រឆាំង ឬ ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា កេងចំណេញផ្នែកនយោបាយ បំណងរារាំង ការសម្រេចចិត្តជីកព្រែកជីកហ្វូណន នៅកម្ពុជា ដែលអនុវត្តន៍តាមបែប BOT គ្រាដែល ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ធ្វើឡើងដោយដំបូង ប្រទេសបារាំង ឆ្នាំ ១៨៨៣ ក្រោយមក សហរដ្ឋអាមេរិក ទទួលបន្ទុកជំនួសបារាំង លើការចំណាយនានា ដែលបារាំងបានចំណាយកន្លងទៅ ប្រមាណជា ២ លានដុល្លា ក្រោយ ការធ្វើប្រតិបត្តិការបានមួយរយៈ ទើបមានសន្ធិសញ្ញា ប្រគល់ ព្រែកជីកនេះ ឲ្យទៅ ប្រទេស ប៉ាណាម៉ា។ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក

ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា

ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា


ផែនទី ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ អាមេរិក និង ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ចំនួនបរិមាណទឹក មិនត្រូវការច្រើន ដែលនាំឲ្យមាន កង្វះខាតទឹក ឬ ខូចបរិស្ថាន អេកូឡូហ្សីឡើយ ដោយសារ មានទ្វារទឹក បិទបើក ការពារការហូរចូលនៃទឹកប្រៃ ចូលមកក្នុងដីតំបន់ លំនៅដ្ឋានរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋ។ ទ្វារទឹក មាន ០២ ខ្សែរសម្រាប់ នាវាចូល និង វានាចេញ។

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក តាមទ្រឹស្តីបច្ចេកទេសវិស្វកម្មនេះ គេអាច ឲ្យនាវា ឡើងធ្វើនាវាចរនៅលើ ភ្នំ បានដោយការ កសាងវិស្វកម្មសំណង់ភ្ជាប់ទ្វារទឹក ដូចជា មហាសមុទ្រ អាត្លង់ទិច មានជម្រៅទឹក ដក ៤១ មែត្រ ចំណែក នៅលើផ្ទៃ មានកំពស់ ៤០ មែត្រ នឹង នៅលើភ្នំ មានកំពស់ ជាង ១០០ មែត្រ ដូច្នេះ វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ត្រូវ កសាងទ្វារទឹក ដើម្បីឲ្យវីនូទឹកសមុទ្រឡើងដល់ នីវូទឹកលើផ្ទៃដី គឺ មានច្រកចូល Entrance ពេលនោះ នាវាបើកចូលមកតាមផ្លូវ បន្ទាប់ មានទ្វារទឹក ទី ១ បិទពីខាងក្រោយ កប៉ាល់ចំណុះ ៥០០០ តោន នោះ រួច មានចរន្តទឹក បញ្ជូលមកក្នុង អាងទឹកដែលជា ផ្លូវនាវាចរនោះ កប៉ាល់នោះ អណ្តែតឡើងភ្លាមៗ រហូតដល់កម្រិតមួយ ដែល ចរន្តទឹកជាប់គ្នា Joint Water Level រួចហើយទ្វារទឹកខាងមុខ របើកជាស្វ័យប្រវត្តិ ចំណែក កប៉ាល់ ប់កទៅមុខជាធម្មតា...

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក ៖ ការៀបអាងទឹក ៣ ដើម្បី បង្ហូរទឹកចូលផ្លូវនាវាចរ កាត់បន្ថយការចំណាយ លើការបូមទឹកចូល។

វិស្វកម្មសំណង់ព្រែកជីក គំនូសបំព្រួយភារកិច្ច ស្ថាបត្យកម្ម និង វិស្វកម្ម
ការដឹកជញ្ជូនតាមដងទន្លេនៅកម្ពុជា
ការដឹកជញ្ជូនតាមដងទន្លេនៅកម្ពុជា

ផែនទី កំពង់ផែទន្លេបិទ កំពង់ចាម


ផែនទីកំពង់ផែ ក្រុងក្រចេះ 

ផែនទី ទីតាំងកំពង់ផែសមុទ្រកម្ពុជា


កំពង់ផែស្វ័យតក្រុងភ្នំពេញ

សមរង្សី ប្រឆាំងគំរោងស្ថាបនាព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដោយសារគាំទ្រគោលនយោបាយ អាមេរិកកាំង ដែល បាន និង កំពុង គាំទ្រ ចលនារំដោះជាតិ ចម្ប៉ា ព្រោះចលនារំដោះជាតិចម្ប៉ា FURO កាន់សាសនាគ្រឹស្តិដូច អាមេរិកកាំង បារាំង ដែរ

ផែនទី ទីតាំង ចលនារំដោះជាតិ ចម្ប៉ា នៅប្រទេស វៀតណាម

ផែនទី កំពង់ផែទន្លេបិទ កំពង់ចាម



អ្នកនយោបាយ​បក្ស​ប្រឆាំង​បារម្ភ​ថា ចិន​អាច​ឆ្លៀតឱកាស​យក​កម្ពុជា​ធ្វើជា​ទីផ្សារ​លក់​ផលិតផល
រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​កំពុង​ត្រូវការ​ចិន ឱ្យធ្វើ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​បង្កើត​តំបន់​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​កម្ពុជា​-​ចិន​និង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​បន្ថែម​ទៀត នៅ​តាម​តំបន់​នានា​ក្នុង​ប្រទេស។ ក៏ប៉ុន្តែ​គោលការណ៍​នេះ បែរជា​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នក​នយោបាយ​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ទៅវិញ។

អ្នក​នយោបាយ​មកពី​គណបក្សប្រឆាំង​បង្ហាញ​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ថា ចិន​អាច​មាន​ប្រៀប​និង​ឆ្លៀតឱកាស​យក​ប្រទេស​កម្ពុជា ធ្វើជា​ទីផ្សារ​សម្រាប់​លក់​ផលិតផល​ទំនិញ​របស់​ខ្លួន ខណៈ​ដែល​កម្ពុជា​មិន​មាន​ផលិតផល​អ្វី​ច្រើន សម្រាប់​នាំ​ចេញ​ទៅ​កាន់​ចិន​វិញ​ទេ​នោះ។

អតីត​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន មាន​ប្រសាសន៍​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ជាមួយ​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី កាលពី​ថ្ងៃទី​២៣ ខែ​មេសា ថា ការ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ស្នើ​ឱ្យ​ចិន​បង្កើន​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី និង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​កម្ពុជា​-​ចិន​ថែមទៀត គឺជា​រឿង​ល្អ សម្រាប់​ពង្រីក​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី ឱ្យ​មាន​ទំហំ​កាន់តែ​ធំ​ជាង​មុន ព្រមទាំង​បង្កើត​ការងារ​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យ​បាន​កាន់តែ​ច្រើន។

ប៉ុន្តែ​លោក អ៊ុំ សំអាន ថា អ្វី​ដែល​លោក​ព្រួយបារម្ភ គឺ​ខ្លាច​ក្រែងតែ​ចិន​មានប្រៀប​លើ​កម្ពុជា និង​អាច​ឆ្លៀត​ឱកាស​យក​កម្ពុជា ធ្វើជា​ទីផ្សារ​លក់​ផលិតផល​របស់​ខ្លួន ខណៈ​ដែល​កម្ពុជា​មិន​មាន​ផលិតផល​ច្រើន សម្រាប់​នាំចេញ​ទៅកាន់​ប្រទេស​ចិន​ឱ្យ​បាន​ចំនួន​ប្រហាក់ប្រហែល​គ្នា​វិញ​នោះ។

លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «ប៉ុន្តែ​ផលិតផល​របស់​កម្ពុជា នាំ​ចេញទៅ​ចិន​មិនបាន​ច្រើន​ទេ។ វា​មិនបាន​បង្កើន​ផលិតផល​ក្នុងស្រុក​របស់​កម្ពុជា​ទេ ផ្ទុយទៅវិញ​គ្រាន់តែ​ជាទី​ផ្សារ​សម្រាប់​ចិន​លក់​ផលិតផល​របស់​ខ្លួន នេះ​ជា​រឿង​មួយ​ដែល​យើង​បារម្ភ។ រឿង​មួយទៀត​ក្នុង​ការ​បង្កើត​តំបន់​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី និង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​កម្ពុជា​-​ចិន​នេះ ក៏​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា​លង់​ក្នុង​បំណុល​របស់​ចិន អាច​ផុងខ្លួន​នៅក្នុង​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​ផង​ដែរ​។ ចិន​អាច​យក​កម្ពុជា ជា​កូនអុក​របស់​ខ្លួន ដែល​ចិន​ចង់​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​របស់​គេ ទៅ​ក្នុង​ពិភពលោក»។

ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​របស់​អ្នកនយោបាយ​ប្រឆាំង​ដូចនេះ កើតមាន​បន្ទាប់ពី​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ស្នើ​សុំឱ្យ​ភាគី​ចិន ពិនិត្យ​លទ្ធភាព​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ បង្កើត​តំបន់​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​កម្ពុជា​-​ចិន​និង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​នៅ​កម្ពុជា​បន្ថែម​ទៀត ។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ស្នើសុំ​បែបនេះ​ក្នុងពេល​ជួបពិភាក្សា ជាមួយ​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ការបរទេស​ចិន លោក វ៉ាង យី (Wang Yi) កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២២ ខែ​មេសា កន្លង​ទៅ។

តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស គឺជា​តំបន់​ដែល​មាន​ទីតាំង​យុទ្ធសាស្ត្រ​ត្រៀម​រួចជាស្រេច សម្រាប់​អាជីវកម្ម​និង​ការ​វិនិយោគ ដោយ​រួមមាន​ទាំង​ភាព​ងាយស្រួល​នៃ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូន ដែល​អាច​នឹង​ទាក់ទាញ​ការ​វិនិយោគ​ព្រមទាំង​បង្កើត​កន្លែង​ការងារ​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យ​មាន​ការងារ​ធ្វើ​ផង។
ទោះបីជា​យ៉ាងណា វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​សុំ​ការ​បញ្ជាក់​ពី​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និង​ជា​អនុប្រធាន​ទីមួយ​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​(CDC)​លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ នៅ​ថ្ងៃទី​២៤ មេសា ដោយសារ​លោក​មិន​ទទួល​ទូរស័ព្ទ។

តាម​ឯកសារ ស្រាវជ្រាវ​របស់​អង្គការ​ទិន្នន័យ អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ (Open Development Cambodia ឱ្យដឹង​ថា គិត​ត្រឹម​ខែកញ្ញា​ឆ្នាំ​២០២០ កម្ពុជា​មាន​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​ចំនួន​៤៦ នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ខេត្តកោះកុង ខេត្តកំពត ខេត្តស្វាយរៀង និង​នៅ​តំបន់​ប៉ោយប៉ែត ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ ជាដើម។

ចំណែក កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​កម្ពុជា​-​ចិន និង​កិច្ចព្រមព្រៀង អ័​រសឹប (RCEP)​វិញ​គឺ ចូល​ជា​ធរមាន​តាំងពី​ថ្ងៃទី​១ ខែ​មករា​ឆ្នាំ​២០២២។ កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី កម្ពុជា​-​ចិន​នេះ មិន​ត្រឹមតែ​លើកលែង​ពន្ធ លើ​ផលិតផល​នាំចេញ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ គឺ​ថែមទាំង​គ្រប​ដណ្តប់​លើ​វិស័យ​ជាច្រើន​ទៀត ដូចជា​ផ្នែក​សេវាកម្ម វិនិយោគ កិច្ច​សម្រួល​ពាណិជ្ជកម្ម ការ​លុប​បំបាត់​របាំង​មិនមែន​ពន្ធគយ​ជាដើម។
តាមរយៈ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​រវាង​កម្ពុជា​និង​ចិន កម្ពុជា​ធ្លាប់​បាន​អះអាង​ថា នឹង​នាំ​ផលិតផល​ជាង​៣៤០​មុខ ទៅកាន់​ប្រទេស​ចិន​។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ កម្ពុជា​បាន​កំណត់​ទំនិញ​ដែល​មាន​សក្ដានុពល​ចំនួន ១០​មុខ​ដូចជា​៖ ស្រូវ អង្ករ ដំឡូង​មី ចេក ផ្លែ​មៀន​ប៉ៃលិន ស្វាយ គ្រាប់ស្វាយចន្ទី សាច់សត្វ ជ័រកៅស៊ូ ម្នាស់​និង​ម្រេច ដើម្បី​ទាញ​យក​ប្រយោជន៍ ឱ្យ​បាន​កាន់​តែ​ច្រើន​ពី​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​កម្ពុជា​-​ចិន​នេះ។

អ្នក​ប្រឹក្សា​យោបល់​ផ្នែក​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្នត់គំនិត​និង​ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​ជំរុញឱ្យ​បរទេស​មក​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​ឱ្យ​បាន​ច្រើន គឺជា​រឿង​ល្អ ក្នុង​ការ​បង្កើត​ការងារ​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ ប្រសិនបើ​ការជំរុញ​វិនិយោគ​ទាំងនោះ មិន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​និង​របៀបវារៈ​នយោបាយ​ទេ។
លោក សេក សុជាតិ បញ្ជាក់​ទៀត​ថា រាល់​ការ​វិនិយោគ​បរទេស រួម​ទាំង​ចិន​ផង​សុទ្ធតែ​ល្អ ឱ្យ​តែ​ការ​វិនិយោគ​ទាំងនោះ មាន​ភាពស្មោះត្រង់ មិន​រំលោភច្បាប់​កម្ពុជា មិន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើពុករលួយ​និង​មិន​ធ្វើបាប​កម្មករ កម្មការិនី​នៅ​តាម​កន្លែង​ធ្វើការ។

លោក សេក សុជាតិ៖ «តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​កម្ពុជា តែងតែ​ផ្ដល់​ផលប្រយោជន៍​ច្រើន​។ ទី​១​ផ្ដល់​ចំណូល​សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេស​យុវជន​មានការ​ងារ​ធ្វើ ហើយក៏​អាច​កាត់បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​នៅ​កម្ពុជា​បាន​ច្រើន​ដែរ​។ អ្វី​ដែល​ព្រួយបារម្ភ​គឺ​ទាក់ទង​ជាមួយ​នឹង​ការ​គាបសង្កត់ ឬក៏​ការ​បើក​សិទ្ធិ​ឱ្យ​វិនិយោគ​បរទេស មក​ធ្វើការ​ដាក់​ទុន​ដោយ​បំពាន​មក​លើ​ច្បាប់​ការងារ ហើយ​មានការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើពុករលួយ ដែល​ធ្វើបាប​ឬក៏​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​ដល់​កម្មករ កម្មការិនី​របស់​យើង​។ នេះ​គឺជា​បញ្ហា​ដែល​យើង​មើល​ឃើញ​ថា មិន​គួរ​ឱ្យ​កើតមាន​ទេ បើសិន​ជា​ន​ករណី​បែប​នេះ​កើត​ឡើង​មែន​នោះ»។

អ្នក​តាមដាន​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​និង​ប៉ាស៊ីហ្វិក លោក សេង វណ្ណលី យល់ឃើញ​ប្រហាក់ប្រហែល​គ្នា​នេះ​ថា កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​កម្ពុជា និង​ចិន បាន​ចូល​ជា​ធរមាន​ទៅ​ហើយ ក៏ប៉ុន្តែ​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម ដែល​មាន​នៅក្នុង​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​នោះ នៅ​មាន​កម្រិត។

លោក សេង វណ្ណលី បញ្ជាក់​ទៀត​ថា ការជំរុញ​បង្កើន​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស នៅ​កម្ពុជា គឺ​វា​នឹង​មាន​ផលប្រយោជន៍ ដោយ​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និង​ការ​វិនិយោគ​កើនឡើង ក៏ប៉ុន្តែ​លោក​ព្រួយបារម្ភ​អំពី​ការ​គ្មាន​គណនេយ្យភាព និង​តម្លាភាព ចំពោះ​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​ទៅ​លើ​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី និង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​ទាំង​នោះ។

លោក សេង វណ្ណលី៖ «ដើម្បី​ទទួល​បាន​ផលប្រយោជន៍​ពី​ការ​បើក​បន្ថែម​នូវ​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​របស់​ចិន​កាន់តែ​ច្រើន ហើយ​ដើម្បី​ទទួល​បាន​ផលប្រយោជន៍​ជា​ទ្រង់ទ្រាយ Macro ឬក៏​Micro សេដ្ឋកិច្ច​ក៏ដោយ គឺ​កម្ពុជា​គួរតែ​ពង្រឹង​ការគ្រប់គ្រង​ទិន្នន័យ ក៏ដូចជា​ការ​បើក​ទូលំទូលាយ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជា​ស្ថាប័ន​ឯករាជ្យ​ផ្សេងៗ អាច​ចូល​ទៅ​ជួយ​ត្រួតពិនិត្យ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​។ បើ​មិន​ដូច្នេះ​ទេ ខ្ញុំ​គិតថា​ការ​បើក​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​ហ្នឹង វា​បាន​ត្រឹមតែ​ផ្ដល់​ប្រយោជន៍​ដល់​អ្នក​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជា​អ្នក​នៅ​ពីក្រោយ​ខ្នង​នៃ​អ្នក​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ដែល​រកស៊ី​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន»។
លោក អ៊ុំ សំអាន មើល​ឃើញ​ថា បើ​ទោះបីជា​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ចិន​បាន​មក​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា ក្នុង​ចំនួន​ច្រើន​ក្តី ក៏ប៉ុន្តែ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ភាគច្រើន​មិនសូវ​គោរព​ច្បាប់​ការងារ​ទេ គឺ​ច្រើនតែ​រំលោភបំពាន​លើ​សិទ្ធិ​កម្មករ។

ផែនទីខ្សែព្រំដែនសម័យព្រះបាទអអង្គឌួងនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាមួយ បាសាក់កូសាំងស៊ីន


លោក អ៊ុំ សំអាន យល់​ថា ប្រសិនបើ​កម្ពុជា​មានតែ​អ្នក​វិនិយោគ និង​ទីពឹង​សេដ្ឋកិច្ច​តែ​លើ​ប្រទេស​ចិន​មួយ គឺ​វា​មិនល្អ​ទេ ។ កម្ពុជា​គួរតែ​វិលត្រឡប់​មក​រក​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការគោរព​សិទ្ធិមនុស្ស ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើងវិញ ដើម្បី​ទាក់ទាញ​អ្នក​វិនិយោគ​ពី​ប្រទេស​លោក​សេរី ឱ្យ​កាន់តែ​ធំ​ជាង​មុន នោះ​ទើប​ធ្វើ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​រីកចម្រើន និង​មាន​ស្ថិរភាព៕

ផែនទី ចម្ងាយផ្លូវនាវាចរណ៍នៃគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ

ដោយ បឿន ចាន់ប៊ន អនុបណ្ឌិតគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ MBA

សង្រ្គាមព្រែកជីក៖ ឆ្នាំ ១៩០៤ ព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា ត្រូវបាន ជីកជាផ្លូវការក្រោយជំលោះប្រមាណ ១០០ ឆ្នាំ រវាង មហាអំណាចនានាផង និង ដោយសារមាន ការរីកចម្រើនផ្នែក វិស្វកម្មព្រែកជីក។ អាមេរិក មានអ្នកប្រាជ្ង រួមជាមួយ បារាំង ក្នុងការ ស្ថាបនាទ្រឹស្តីវិស្វកម្មព្រែកជីក ដែល គេអាច យក នាវា បើកបរនៅលើ ភ្នំបាន ព្រោះ វិស្វកម្មសំណង់ទ្វារទឹក។ ដោយសំអាងជោគជ័យមួយនេះ កងទ័ពអាមេរិក អគ្លេស និង បារាំង បានបើកប្រតិបត្តិសឹកធ្វើសង្រ្គាមនៅ កម្ពុជា វៀតណាម ឡាវ ទសវត្សទី ៦០ ដើម្បី រារាំង ផែនការ ចិន ដែល ស្ថាបនា ផ្លូវនាវាចរ តាម ដងទន្លេមេគង្គ Mekong . ដើម្បីផែនការនេះ សង្រ្គាមនៅ ឌៀនបៀនភូ សង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនទី១, ទី២ និង ទី ៣ បានផ្ទូះឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ ឆ្នាំ ២០១៩ អាមេរិក បានរារាំង​ វាក់សាំងកូវីដ ១៩ មិនឲ្យចូលតំបន់ ទន្លេមេគង្គ តែ កម្ពុជាជំនះ យក វាក់សាំងចិនដើម្បីសង្រ្គាះ ប្រជាជនកម្ពុជា។ ឆ្នាំ ២០២៣ និង ២០២៤ នេះ អាមេរិក រួមជាមួយ វៀតណាម ក៍ប្រកាសជំទាស់ ផែនការ កសាងព្រែកជីក ហ្វូណន តេជោ ដើម្បី ដើម្បី អាមេរិក បក្សសង្រ្គោះជាតិ សម រង្សី កឹមសុខា វៀតណាម មានឪកាស បង្កើតរដ្ឋចម្ប៉ាឡើងវិញ នៅលើទឹកដី លាវ និង កម្ពុជា ៕

No comments:

Post a Comment