វិទ្យាសាស្រ្តយោធាកម្ពុជា: យន្តហោះប្រភេទ អេហ្វ F

នេះជាប្រភេទយន្តហោះ ឧទ្ធម្ភាចក្រសហរដ្ឋអាមេរិកប្រើក្នុងសម័យសង្រ្គាមនៅ កម្ពុជាឆ្នាំ ១៩៦០ ដល់ ១៩៧៥ ចំណែកកងទ័ពអាកាសភូមិន្ទថៃ បាន នឹង កំពុងប្រើប្រាស់យន្តហោះធុន F-5 ចំនួន ៣៤ គ្រឿង។

👉 A-1
👉 A-26
👉 A-37
👉 A-7
👉 AC-119
👉 AC-130
👉 B-26
👉 B-57
👉 B-66
👉 C-123
👉 C-130
👉 C-47
👉 C-7
👉 F 105
👉 F-100
👉 F-102
👉 F-104
👉 F-111
👉 F4
👉 F-5
👉 HU-16
👉 OV-10A
👉 RF 4C
👉 RF-101
👉 S-52
👉 T-28
👉 U-10
👉 U-3

F មានន័យថា Fighter ចំណែក B មានន័យថា Bomber

✈ F-1 Fury
✈ F-2 Banshee
✈ F-3 Demon
✈ F-4 Phantom
✈ F-5 Freedom Fighter ( and F-5E Tiger 2)
✈ F-6 Skyray
✈ F-7 Cutlass
✈ F-8 Crusader
✈ F-9 Panther/ Cougar
✈ F-10 Skyknight
✈ F-11 Tiger
✈ F-12 ( YF-12 prototype, never went into service )
✈ F-13 ( never used for obvious reasons )
✈ F-14 Tomcat
✈ F-15 Eagle ( and F-15E Strike Eagle )
✈ F-16 Fighting Falcon
✈ F-17 ( YF-17 prototype which lost to the YF-16 )
✈ F-18 Hornet ( AF-18 and AF-18E Super Hornet )
✈ F-19 ( reported as some "stealth" prototype which never entered production, or did it ? )
✈ F-20 Tigershark ( upgraded F-5E Tiger which never entered service )
✈ F-21 Kfir ( Israeli - modified Mirage-3 used for a while by aggressor squadrons )
✈ F-22 Raptor
✈ F-23 ( prototype Yf-23 which lost to YF-22 )
✈ F-35 Lightning 2 ( aka JSF )

That was the Navy numbering system not the USAF or combined Department of Defense numbering system. The Navy system identified the manufacture.

The F4U Corsair:

F = Fighter

4 = Fourth fighter from the manufacture

U = Chance Vought

F4G Wildcat:

F = Fighter

4 = Fourth fighter from manufacture

G = Grumman

McDonnell F4H:

F = Fighter

4 = Fourth fighter from manufacture

H = McDonnell

FJ-4 Fury

F = Fighter

J = North American

4 = Fourth fighter from manufacture

Fighter Jet

✈ F4D Skyray
✈ F-4 Phantom
✈ F-5 Tiger
✈ F-8 Crusader
✈ F-14 Tomcat
✈ F-15C Eagle
✈ F-15E Strike Eagle
✈ F-16 Fighting Falcon
✈ F/A-18 (Super) Hornet
✈ F-22 Raptor
✈ F-23 Black Widow II
✈ F-35 Lightning II
✈ F-80 Shooting Star
✈ F-86 Sabre
✈ F-94
✈ F-100 Super Sabre
✈ F-101 Voodoo
✈ F-102 Delta Dagger
✈ F-104 Starfighter
✈ F-105 Thunderchief
✈ F-106 Delta Dart
✈ F-111 Aardvark
✈ F-117 Nighthawk
✈ S-3 Viking
✈ F4-U Corsair
✈ P-40 Warhawk

ស៊ីរីបាញ់ទម្លាក់យន្ដហោះចម្បាំងទី២របស់ទួរគី កាលពី ថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា រដ្ឋមន្ដ្រីការបរទេសទាំង២៧របស់សហគមន៍ អឺរ៉ុបបានជួបប្រជុំគ្នាជាបន្ទាន់ ហើយបានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងដល់សកម្មភាពបាញ់ប្រហារយន្ដហោះយោធារបស់ ទួរគីជាបន្ដទៀត ។
នៅថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា ទាហានទួរគី បានប្រកាសឱ្យដឹងថា ស៊ីរីបានបាញ់ទម្លាក់ យន្ដហោះចម្បាំងទី២របស់ទួរគីនៅពេល ដែលយន្ដហោះនេះបំពេញប្រតិបត្ដិការ រុករកអាកាសយានិក និងយន្ដហោះF-4 ដែលទាហានស៊ីរីបានបាញ់ទម្លាក់កាលពី សបា្ដហ៍កន្លងមក ។ មាន ប្រសាសន៍នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត ឧបនាយករដ្ឋមន្ដ្រីទួរគី លោក Bulent Arinc បានឱ្យដឹងថា ទីក្រុងអាន់ ការ៉ា នឹងការពារខ្លួនពឹងផ្អែកទៅលើច្បាប់អន្ដរជាតិចំពោះសកម្មភាព គំរាមកំហែងរបស់ស៊ីរីតាមរយៈការបាញ់ទម្លាក់យន្ដហោះចម្បាំងរបស់ទួ រគីនៅលើដែនអាកាសអន្ដរជាតិ ។ គណៈកម្មការរដ្ឋមន្ដ្រីការបរទេស របស់បណ្ដាប្រទេសសហគមន៍អឺរ៉ុបបានចេញសេចក្ដីប្រកាសរួមមួយថា “អឺរ៉ុបបានកត់សម្គាល់ឃើញថានេះជាបញ្ហា ដ៏ធ្ងន់ ហើយចាំបាច់ត្រូវតែស្រាវជ្រាវ ប្រុងប្រយ័ត្នឱ្យបានឆាប់បំផុត” ។
ប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងមកនេះ ទំនាក់ទំនង រវាងរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងដាម៉ាកាស(ស៊ីរី) និងទីក្រុងអាន់ការ៉ា(ទួរគី) កាន់តែប្រឈម មុខតានតឹងដាក់គ្នាក្រោយពេលស៊ីរី បាញ់ទម្លាក់យន្ដហោះចម្បាំងF-4 របស់ ទួរគីកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ។ ក្រោយ ពេលហេតុការណ៍បាញ់ប្រហារនោះកើតឡើង ទួរគីបានអះអាងថា យន្ដហោះF-4 បានឈ្លានពានដែនអាកាសរបស់ខ្លួន បានជាទាហានការពារដែនអាកាសស៊ីរី ធ្វើសកម្មភាពការពារខ្លួន ជារឿងមួយដ៏ សមស្រប ។ ក៏ប៉ុន្ដែប្រទេសទួរគីបង្ហាញការខឹង សម្បាយ៉ងខ្លាំងចំពោះការអះអាងរបស់ ទាហានស៊ីរី ហើយទួរគីចាត់ទុកថាសកម្ម ភាពទាំងនោះបានញុះញង់ ឌឺដងបង្កឱ្យ មានភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំងឡើង ។
តាមការអះអាងរបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុង អាន់ការ៉ា យន្ដហោះ F-4 របស់កម្លាំង ទាហានអាកាសទួរគី ក្នុងពេលដែលរង ការបាញ់ប្រហារនោះមិនបានបំពាក់ សព្វាវុធឡើយ ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ទួរគីបាន ដាក់ផ្ញើរបាយការណ៍ទៅកាន់អង្គការ ណាតូដោយស្នើឱ្យអង់ការនេះកោះប្រជុំ ជាបន្ទាន់នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនានេះ ពិភាក្សាពីវិធីសាស្ដ្រទប់ទល់ជាមួយស៊ីរី។ ទួរគីបានប្រកាសថា សំណើរបស់ខ្លួន សមស្របទៅនឹងមាត្រាទី៤នៃធម្មនុញ្ញ របស់របស់ណាតូ ក្នុងនោះបានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសជាសមាជិកបានស្នើឱ្យអង្គ ការកោះប្រជុំជាបន្ទាន់ក្នុងពេលដែលសន្ដិសុខរបស់ប្រទេសខ្លួនរង ការគំរាមកំហែង ។
ភ្លាមៗនោះ សហគមន៍អឺរ៉ុបក៏បាន ថ្កោលទោសដល់សកម្មភាពរបស់ស៊ីរី ដោយបានស្នើឱ្យប្រទេសនេះសហការជា មួយទួរគីក្នុងការស្រាវជ្រាវទៅលើសកម្ម ភាពទាំងនោះ ដោយមានការអន្ដរាគមន៍ពីអន្ដរជាតិ ។ ក្នុង ពេលជាមួយគ្នានេះដែរ រដ្ឋលេខា ធិការក្រសួងការបរទេសទួរគី លោក Alexander Grushko កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា បង្ហាញក្ដីសង្ឃឹមថា ណាតូនឹង មិនធ្វើសកម្មភាពផ្ដេសផ្ដាសបង្កឱ្យភាព តានតឹងកាន់តែខ្លាំងឡើងផ្ទុយនឹងកិច្ច ខិតខំស្វែងរកសន្ដិភាពរបស់សហគមន៍អន្ដរជាតិ។ អ្នកឯកទេសយោធា របស់រុស្ស៊ីក៏បាន បង្ហាញភាពសង្ស័យថា យន្ដហោះចម្បាំង របស់ទួរគីដែលរងការបាញ់ប្រហារនោះ អាចហោះហើរស៊ើបអង្កេតប្រព័ន្ធការ ពារដែនអាកាសរបស់ទួរគីដើម្បីបើក ការវាយប្រហារតាមសំណើរបស់អាមេ រិកក្រោយពេលប្រធានាធិបតីបារ៉ាក់ អូបាម៉ាបានចេញបញ្ជាឱ្យកម្លាំងទាហាន ជើងអាកាសត្រៀមវាយប្រហារស៊ីរី ។ អ្នកឯកទេសយោធារុស្ស៊ីបានអះអាងថា ស៊ីរីមានប្រព័ន្ធកាំជ្រួចការពារដែនអាកាសដ៏រឹងមាំ ដូច្នេះយន្ដហោះរបស់គូ ភាគីមិនអាចជ្រៀតជ្រែកចូលដែនអាកាស របស់ប្រទេសនេះបានងាយស្រួលឡើយ។ ស៊ីរីមានប្រព័ន្ធកាំជ្រួចមីស៊ីលការពារ ដែនអាកាសទំនើបៗដូចជាPantsyr, Buk និង Pechora ក៏ដូចជាប្រព័ន្ធកាំជ្រួច មីស៊ីលS-200 ផលិតដោយប្រទេសរុស្ស៊ី និងអតីតសហភាពស៊ូវៀត ។ ការ ដែលស៊ីរបាញ់ទម្លាក់យន្ដហោះចម្បាំងទួរគីជាបញ្ហាក្ដៅបំផុតនៅ មជ្ឈិមបូព៌ា អាចធ្វើឱ្យប្រទេសទាំង២ប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយកម្លាំងយោធា ។ អាមេរិកជួយដល់ទួរគី“សងសឹក” ស៊ីរី កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា សេតវិមាន បានប្រកាសថា នឹងសហការជាមួយទួរគី រួមទាំងអង្គការណាតូបង្ខំឱ្យស៊ីរីត្រូវតែ ទទួលខុសត្រូវទៅលើសកម្មភាពបាញ់ ប្រហារយន្ដហោះទួរគី ។ អាមេរិកបាន អះអាងថា ការបាញ់ប្រហារនោះស្ថិតនៅ ក្នុងដែនអាកាសអន្ដរជាតិ ។
លោក Jay Carrey អ្នកនាំពាក្យ សេតវិមានបានប្រកាសថា យើងនឹងសហការជាមួយទួរគីដែលជាសម្ពន្ធមិត្ដ ដ៏ជិតស្និទ្ធរបស់អាមេរិក និងសម្ពន្ធមិត្ដ ដទៃទៀតជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់ស៊ីរីត្រូវ តែទទួលខុសត្រូវនូវសកម្មភាពទាំងនេះ។ ក្រុម អ្នកវិភាគយល់ឃើញថា លោកខាងលិចដែលដឹកនាំដោយអាមេរិក និងណាតូ អាចប្រើប្រាស់ឱកាសនេះដើម្បីបើកការវាយប្រហារស៊ីរីប្រសិនបើស៊ីរី មិនព្រមទទួលខុសត្រូវពីការបាញ់ប្រហារ លើយន្ដហោះចម្បាំងរបស់ទួរគី ហើយ ការវាយប្រហារនោះជារឿងមួយសមស្របសូម្បីតែរុស្ស៊ីក៏មិនអាចការពារបានឡើយ ៕